Река Красная

Истоки реки Красной/Rominta находятся на Вармийско-Мазурской возвышенности в одноимённом воеводстве Польши. Здесь река Бледзянка (Błędzianka), которая вытекает из озера Верселе (Jez. Wersele), после пересечения польско-российской границы рядом с пос. Радужное сливается с рекой Протокой/Szynkuny и образует реку Красную/Rominta. Далее течёт по территории Калининградской области и у города Гусева, в 41 км от устья, река Красная впадает в реку Писсу.
Река начинается на уровне около 230 м.
Ширина реки в нижнем течении составляет около 10 м, глубина – 1.0 м.

В верхнем и среднем течении долина реки Красной глубоко врезается в Виштынецкую возвышенность, образуя глубокие овраги, с перепадами высот до 18 м.
Верховье реки относится к Восточно-Сувальскому поозерью, и на польской стороне водосбора находятся озёра: Пшеросль (Przerośl) (даёт начало реке Блюдзя (Bludzia), Бичне (Boczne), Косьцельне (Kościelne), Кшиве (Krzywe), Пшистайне (Przystajne), Чосткув (Czostkow), Бяле (Białe).
Средние высоты рельефа бассейна составляют 175 м.
Крупнейшими притоками являются реки Блюдзя (Bludzia), Протока/Szynkuny.
Уклон русла реки составляет 2.3 м/км, густота речной сети водосбора – 1.1 км/км2.
Водосбор реки относится к Виштынецкому озёрному району.

Красная – одна из самых чистых рек Калининградской области. Одним из показателей чистоты воды является то, что в реке водятся занесенные в Красную книгу Российской Федерации кумжа и форель ручьевая.

На территории Калининградской области река Красная едва ли не единственный эталон ненарушенной экосистемы малой реки. Поэтому 18-километровый участок реки Красной и её долина, расположенные в пределах хвойного лесного массива (Красный лес) и холмисто-грядового рельефа от государственной границы до пос.Токаревка, в 1974 г. были объявлены особо охраняемой природной территорией – региональным памятником природы гидрологического профиля. Вдоль этого участка реки установлена охранная зона шириной по 0,5 км по обоим берегам.
Для сохранения природных и культурных достопримечательностей Красного леса и озера Виштынецкого организован природный парк «Виштынецкий», внутри которого река Красная включена в особую охраняемую зону.

Вдоль реки Красной на территории Калининградской области расположены населённые пункты: Радужное, Сосновка, Краснолесье, Токаревка (Нестеровский район), Ольховатка, Вороново, Калининское, Липово и г. Гусев (Гусевский район).

Достопримечательности:
Красный лес, сквозь который протекает Красная, привлекает людей, которые хотят насладиться чудесными лесами на холмах (один из которых является самой высокой точкой Калининградской области - 236 м над уровнем моря), быстро бегущими реками, озёрами, самое известное из которых – Виштынецкое.
Природный парк «Виштынецкий» предлагает любителям байдарочных сплавов пройти маршрут длиной 3,5 км между двумя сохранившимися на Красной старыми бетонными арочными мостами: мостом Гайдена и Новым мостом.

Любителям водных сплавов больше известен маршрут, начинающийся на Красной у пос.Токаревка (бывший Макунишкен), где стоит посетить интересное гидротехническое сооружение – связывающий берега реки каменный арочный железнодорожный мост 25-метровой высоты. Тут же течению реки препятствует плотина мельницы, полуразрушенное здание которой находится поблизости. Прежде река на протяжении своего пути вращала жернова на нескольких водяных мельницах.

Там, где кончается лес, река Красная делает поворот почти под прямым углом на север, как бы продолжая движение своего притока – реки Синей. Прилегающая к месту слияния рек местность почти безлюдна, но интересна в историческом плане. Прежде здесь был населённый пункт Киаутен. В пятистах метрах ниже по течению от моста, оставшегося на месте немецкой деревни Тексельн, справа будет виден холм, обозначенный на старых картах как Шлоссберг. Здесь была прусская крепость, на которые, в отличие от реки Анграпы, долина Красной бедна. Другое укрепление было примерно в полутора километрах западней, на холме справа от притока Анграпы, обозначенном на старых картах как «шведеншанце». На нем во время Первой мировой войны было устроено воинское кладбище, где покоятся 102 русских и 42 немецких воина.
Ниже по течению реки Красной есть ещё два совместных захоронения, напоминающих о той войне: в Ольховатке (Гросс Вальтерсдорф) и на месте несуществующего населённого пункта Вороново (Швайцерталь).
Двигаясь дальше вниз по течению реки Красной, водным путешественникам предстоит преодолевать пороги на месте разрушенного железнодорожного моста возле Ольховатки и две плотины, первая из которых находится в четырёх километрах от устья, рядом с гостевым домом «Старая мельница» в пос.Липово, а другая перед железнодорожным мостом в Гусеве. Из-за малых глубин любители водных сплавов предпочитают для своих экспедиций по Красной позднюю весну.

Rzeka Krasnaia

Źródła rzeki Krasnaja/Rominta znajdują się na Wyżynie Warmińsko-Mazurskiej w województwie o tej samej nazwie w Polsce. Tutaj rzeka Błędzianka(Бледзянка), która wypływa z eziora Wersele (оз. Верселе), łączy się z rzeką Bludzią, tworząc rzekę Romintę, która przekracza granicę polsko-rosyjską w pobliżu wsi Radużne.
Następnie przepływa przez terytorium obwodu kaliningradzkiego i
w pobliżu miasta Gusiew, 41 km od ujścia, rzeka Krasnaja/Rominta wpada do Pissy.

Rzeka zaczyna się na wysokości ok. 230 m.
Szerokość rzeki w dolnym biegu wynosi ok. 10 m, głębokość – 1,0 m.

W górnym i środkowym biegu dolina rzeki Krasnej/Rominty wcina się głęboko w Wyżynę Wisztyniecką, tworząc głębokie wąwozy, z różnicami wysokości do 18 m. Górny bieg rzeki należy do Pojezierza Wschodniosuwalskiego, a po polskiej stronie zlewni znajdują się jeziora: Przerośl (Пшеросль) (z którego wypływa rzeka Bludzia(Блюдзя), Boczne (Бичне), Kościelne(Косьцельне), Krzywe(Кшиве), Przystajne (Пшистайне), Czostkow (Чосткув), Białe (Бяле).

Średnia wysokość rzeźby dorzecza wynosi 175 m.

Największymi dopływami są rzeki Bludzia (Блюдзя), Czarna i Protoka.

Nachylenie koryta rzeki wynosi 2,3 m/km, gęstość sieci zlewni rzecznej 1,1 km/km2.

Zlewnia rzeki należy do Pojezierza Wisztynieckiego.

Krasnaya to jedna z najczystszych rzek w obwodzie kaliningradzkim. Jednym ze wskaźników czystości wody jest obecność w rzece pstrąga potokowego i potokowego wymienionego w Czerwonej Księdze Federacji Rosyjskiej. Na terenie obwodu kaliningradzkiego rzeka Krasnaya jest prawie jedynym standardem niezakłóconego ekosystemu małej rzeki. W związku z tym 18-kilometrowy odcinek rzeki Krasnej i jej doliny, położony w obrębie lasu iglastego (Krasny Les) i płaskorzeźby pagórkowatej od granicy państwa do wsi Tokariewka, w 1974 roku został uznany za szczególnie chroniony obszar przyrodniczy - regionalny pomnik przyrody o profilu hydrologicznym... Na tym odcinku rzeki na obu brzegach ustanowiono strefę ochronną o szerokości 0,5 km. Aby zachować walory przyrodnicze i kulturowe Czerwonego Lasu i Jeziora Wisztynieckiego, zorganizowano park przyrodniczy „Wisztynecki", wewnątrz którego rzeka Krasnaja jest objęta specjalną strefą ochronną. Nad rzeką Krasną w obwodzie kaliningradzkim znajdują się następujące osady: Radużnoje, Sosnowka, Krasnolesie, Tokariewka (obwód niestierowski), Olchowatka, Woronowo, Kalininskoje, Lipowo i Gusiew (obwód Gusiewski).

Atrakcje: Czerwony Las, przez który przepływa Czerwony Las, przyciąga osoby chcące podziwiać wspaniałe lasy na wzgórzach (z których jeden jest najwyższym punktem Obwodu Kaliningradzkiego – 236 m n.p.m.), rwących rzekach, jeziora, z których najbardziej znane to Wishtynetskoe.

Park Przyrody Wishtynetsky zaprasza miłośników kajakarstwa na spacer 3,5-kilometrową trasą między dwoma starymi betonowymi mostami łukowymi zachowanymi na Krasnej: Mostem Haydena i Mostem Nowym.

Miłośnikom raftingu bardziej znana jest trasa rozpoczynająca się w Krasnej koło wsi Tokarevka (dawniej Makunishken), gdzie warto odwiedzić ciekawą budowlę hydrauliczną – 25-metrowy kamienny most kolejowy łączący brzegi rzeki. Natychmiast przepływ rzeki utrudnia zapora młyna, którego zrujnowany budynek znajduje się w pobliżu. Wcześniej rzeka po drodze obracała kamienie młyńskie w kilku młynach wodnych.

Tam, gdzie kończy się las, rzeka Krasnaya skręca prawie pod kątem prostym na północ, jakby kontynuowała ruch swojego dopływu, rzeki Sinyaya. Teren przylegający do zbiegu rzek jest prawie pusty, ale interesujący z historycznego punktu widzenia. Wcześniej znajdowała się tutaj osada Kiauten. Pięćset metrów poniżej mostu, który pozostał w miejscu niemieckiej wsi Texeln, po prawej stronie widać wzgórze oznaczone na starych mapach jako Schlossberg. Była tu pruska twierdza, dla której w przeciwieństwie do rzeki Angrapy, Czerwona Dolina jest biedna. Kolejna fortyfikacja znajdowała się około półtora kilometra na zachód, na wzgórzu na prawo od dopływu Angrapy, oznaczona na starych mapach jako „Shvedenschanze". W czasie I wojny światowej wybudowano na nim cmentarz wojskowy, na którym pochowano 102 żołnierzy rosyjskich i 42 niemieckich. W dole rzeki Krasnej znajdują się jeszcze dwa wspólne pochówki przypominające tę wojnę: w Olkhovatce (Gross Waltersdorf) i na miejscu nieistniejącej osady Voronovo (Schweizertal). Idąc dalej w dół rzeki Krasnej, podróżnicy wodni będą musieli pokonać bystrza w miejscu zniszczonego mostu kolejowego w pobliżu Olkhovatki i dwóch tam, z których pierwsza znajduje się cztery kilometry od ujścia, obok pensjonatu „Staraya Mill " we wsi Lipovo, a druga przed mostem kolejowym w Gusiewie. Ze względu na płytkie głębokości miłośnicy raftingu preferują późną wiosnę na swoje wyprawy w Krasnaya.